Snorkel - Conversie van 2.5d n/a naar 200tdi

Terug naar de startpagina over "Snorkel"

Laatst gewijzigd: 17 mei 2008

Op de homepage had ik al aangegeven bezig te zijn met een conversie naar een 200tdi motorblok. Welnu, hier wil ik graag uiteenzetten hoe ik dat heb gedaan, dat kan best nuttig zijn voor iedereen die een motorwissel overweegt. Tevens wil ik graag een verhaal voorleggen over de diverse keuzes en afwegingen, want er zijn nogal wat opties om af te wegen als je een 2.5d n/a toch te traag vindt, of te weinig kracht vindt hebben. Let wel dat ik weliswaar heel veel info geef, maar niet kompleet ben. Het zal hopelijk wel steeds completer worden. Veel plezier.

Huidige motor, de 2.5d n/a

Op dit moment bevat Snorkel een 2.5 liter diesel, zonder turbo, vandaar "naturally aspirated", afgekort tot "n/a". Dit is een geweldig blok, als je kijkt naar de eenvoud, de betrouwbaarheid en het doorzettingsvermogen. Ik heb er geen enkel probleem mee gehad, hij heeft me nooit in de steek gelaten. Dit blok doet het altijd, zelfs als ie al flink is versleten. Echter, het heeft wel een aantal nadelen.

Het blok is een doorontwikkeling van de 2.25 liter diesel, die Land Rover al jaren lang in de series III toegepast heeft. Het heeft zelfs dezelfde kop, je zou deze zonder meer kunnen overzetten. Dat betekent dat de techniek van het blok al erg oud is. Een bekende, hollandse uitdrukking is "zo traag als een diesel", wat zoveel wil zeggen als "het komt maar moeilijk op stoom, en is niet erg snel, maar houdt het wel lang vol". Dat is een perfecte beschrijving van dit blok. Dit blok levert volgens de fabriek 63pk, in een auto van 1800 kilo (schoon aan de haak) is dat op zijn zachtst gezegd wat weinig. De overbrenging van de versnellingsbak is wel dusdanig dat er nog mee te leven valt, het is geen snelheidswonder en voldoet in het dagelijkse verkeer niet echt meer. En dan heb ik het al helemaal niet over de ervaring als je hiermee de bergen in gaat. Tuurlijk, je komt probleemloos boven, maar vanwege de lage snelheid kunnen andere weggebruikers om je heen wel eens rare dingen gaan doen. Zo is mijn ervaring in bijvoorbeeld Zuid Limburg. Dat leverde ook voor mij regelmatig gevaarlijke situaties op.

Het 2.5TD blok

Land Rover realiseerde zich dat, en heeft de 2.5TD ontwikkeld. Dat is eigenlijk hetzelfde blok, met een turbo er op. Dat was geen goed idee en heeft het bedrijf heel wat credits gekost. Een debacle. Dit blok is de meest beroerde geweest die het bedrijf ooit heeft gemaakt. Het blok was niet berekend op de toegenomen vermogens, werd te heet, ging daardoor snel scheuren en was zo een weggooi-artikel. Dat was natuurlijk niet best. Let wel dat ik het hier heb over het stevige gebruik. Als je het rustig aan doet met dit blok, heb je er een dijk van een blok aan, tenslotte is de basis goed. Hij is niet erg lang geleverd gebleven, en gelukkig had Land Rover snel iets nieuws: de 200tdi. En daarmee hadden ze een hit op de markt gezet. Een topper.

Turbo

Kleine achtergrond over een turbo. Een turbo is een "pomp" die lucht met enige kracht IN de cylinder blaast bij de inlaat slag. Zonder turbo was de methode simpel: de cylinderruimte werd bij de inlaatslag vanzelf volgezogen met lucht. Echter, zet je er een compressor op (luchtpomp) om die lucht naar binnen te blazen, kun je meer lucht kwijt in de cylinder, waardoor je ook een grotere hoeveelheid brandstof in kunt spuiten. Dat zorgt voor een grotere hoeveelheid vermogen. Een turbo wordt aangedreven door uitlaatgassen, en zit dan ook op de uitlaat gemonteerd. Hoe meer toeren de motor maakt, hoe harder de turbo dus gaat draaien. Omdat de turbo op de uitlaat zit gemonteerd, wordt de lucht die wordt doorgevoerd daardoor warm. En warme lucht zet nou eenmaal uit, wat het effect (meer lucht in een bepaald volume) teniet doet van die turbo. Daarvoor is de intercooler uitgevonden. Dit is een radiator om lucht mee te koelen. Deze intercooler zit dus tussen de turbo en het blok gemonteerd. Hierover later meer.

Ben je in het bezit van een 90 of een 110, en heb je toch te weinig vermogen in het 2.5d n/a blok, dan wil je graag een turbo op je blok. Hieronder een aantal alternatieven. Deze alternatieven zijn ook deels bruikbaar in een Series III Land Rover.

De alternatieven

Er is een aantal bekende alternatieven denkbaar op de Land Rover 2.5d n/a motor. Ik noem er hier een paar:

• Perkins 4.203 and 4.236 - Grote industriele motoren. IJzersterk maar traag. En dat wilden we nou net niet.
• Ford 2.5 York diesel (Zonder turbo, afrader) and 2.5Di (Met turbo, enorme aanrader)
• Perkins Prima 2.0 turbodiesel (Populaire wissel in Groot Brittannie, want dit blok ligt bijvoorbeeld in de daar wel veel verkochte en reeds massaal afgedankte Austin Montego. Dat drukt de prijs aanzienlijk. Voor Nederland niet echt een optie, vanwege de mindere verkrijgbaarheid.)
• Peugeot 2.3 and 2.5 diesel - Geen snelheids wonder, maar wel duurzaam. Ook niet echt ons doel, he. Duurzaam was ons blok al, tenslotte.
• Om het even welke Japanese diesel als de inhoud ergens tussen de 2.0 en 3.5 liter ligt. Er zijn wel mensen die een Patrol blok hebben ingebouwd in hun Land Rover, of een Nissan 2.8liter. Met een pasring naar de versnellingsbak ben je al een heel eind. Aanrader.
• Land Rover 200tdi uit een Defender. Deze is geleverd van 1990 tot en met 1994. Dit is de meest ideale bron voor een conversie, dit blok past namelijk "bolt-on" en er is dan dus nauwelijks paswerk te doen. Helaas is dit blok uiterst zeldzaam, vanwege de lange levensduur van de Land Rover Defender. Eenmaal geproduceerd blijft een goeie Land Rover wel even rijden, en dit blok is op de tweedehandsmarkt niet erg makkelijk te vinden. Je betaalt er dan ook aardig de hoofdprijs voor als je hem vindt. Eigenlijk is de enige manier om hier aan te komen een komplete Defender..... En waarom zou je een komplete Defender kopen als motor-donor voor jouw eigen oudere pre-Defender? Eigenlijk is het zonde om een verder nog prima (modernere!) wagen te kopen, alleen om zijn motor. Koop dan liever een goeie vervanger voor je hele auto.
• Land Rover 200tdi uit de Discovery. Ook ongeveer tussen 1990 en 1994 werd de Disco geleverd met een 200tdi motor. Deze verschilt ondanks de gelijke naam wel ietsje van die van een Defender. Bij de Defender zit het uitlaatspruitstuk naar boven toe, waardoor de turbo boven in de motorruimte uitkomt. Ideaal, daardoor heb je meer ruimte over op de plaats waar de stuurstang zit, bij een links gestuurde auto. Let dus op als je een engelse site leest over de motorwissel: zij hoeven die stuurstang niet passend te maken. Wij wel. Later meer daar over. Bij de Disco zit het uitlaatspruitstuk naar beneden toe, waardoor de turbo naast het blok zit. En er zijn meer verschillen, maar die volgen nog.
• Nog iets anders kan ook: 300tdi. Deze is in de basis redelijk gelijk aan de 200tdi, ookal zijn in de details de verschillen vrij groot. Het blok heeft echter een langere as nodig op de versnelingsbak, omdat deze verder naar voren wordt gemonteerd in de motorruimte. Dus heb je een andere versnellingsbak nodig, de R380 in plaats van de LT77. Omdat het blok verder naar voren staat, zul je motorsteunen op een andere plek moeten maken, het zijn overigens wel dezelfde steunen. Wat deze motorwissel zeer interessant maakt is dat de 300tdi gloedjenieuw te koop is, gefabriceerd in de Braziliaanse International fabrieken, vroeger een licensee van Land Rover. Hier misschien niet erg bekend, maar aan de overkant an de grote plas een bekende, goeie fabrikant. Zo hoef je geen tweedehandsblok met onbekende geschiedenis te kopen. Want laten we eerlijk zijn: verkopers hebben altijd betrouwbare ogen, een lieve glimlach en de beste bedoelingen. Het kan natuurlijk ook misgaan. In Nederland is Prins Maasdijk de importeur. Handig is dat zij ervaring hebben met wisselen van blokken, een komplete ombouwset leveren, met alle benodigdheden voor deze operatie. In het kader van "kost wat, maar dan heb je ook wat". Reken op ruim 9000 euro alles er op en eraan, als je het zelf wilt uitvoeren. Voor ongeveer 2000 euro meer doet een bedrijf als Vis Land Rovers het voor je, in een week. En dan heb je wel alles nieuw.... Dus als je nog veel kilometers wilt gaan maken met de huidige auto, kan dit een aantrekkelijk alternatief zijn. Ik heb er lang over nagedacht, maar vond de kosten te hoog gezien de waarde van de rest van de auto. (de motor zou dan meer waard zijn dan de rest, namelijk ;-) )
• De ultieme swap: International 2.8TGV. De leukst denkbare wissel, waar echter nog net een iets hoger prijskaartje aanhangt, al is dat verschil relatief minimaal. De 2.8 TGV is een zeer krachtig en duurzaak blok, dat ook is gebruikt in de Dakar-rallye. Hehe, ja, echt waar. Het blok deelt de basis met de 300tdi, dus de aanpassingen die je aan jouw Land Rover zult moeten doen zullen ongeveer gelijk zijn. Relatief veel gedoe, maar voor de kilomtervreters onder ons een zeer mooi alternatief. Bij deze optie is het wel zaak om zeker de tussenbak aan te passen, en er eentje te nemen met de overbrenging die ook in de Disco gebruikelijk is: 1:1.2. als je hier een militaire tussenbak (die hebben een overbreningsverhouding van 1:1.66) in laat zitten ben je echt niet slim..... Je hebt dan veeeeeel te veel power voor deze lage overbrenging.

• Je koopt een komplete Land Rover Discovery 200tdi.
• Je koopt een gereviseerd motorblok, al dan niet "stripped", "complete" of zelfs "turn-key" bij een handelaar.
• Je koopt een blok los, via Ebay (Engelse Ebay, natuurlijk) of Marktplaats. Of zoals ik via de prikkersmarkt.

Tweedehands 200tdi blok kopen

Een los blok koop je dus tweedehands. Nieuwe 200tdi blokken worden helaas niet meer gemaakt, dat had het wel makkelijker gemaakt. Een tweedehands blok van een particulier of bedrijf is een goede keus, er bestaat echter nog een alternatief: een gereviseerd blok. Dat kun je kopen bij bijv. Simmonites, Turner Engineering of natuurlijk VIS in ons eigen land. En er zijn er natuurlijk meer he. Hierbij geldt een aantal spelregels:

• Een "short" engine is een wel heel kale motor. Deze bevat een onderblok, een krukas met zuigers en zuigerstangen. Daar heb je niet veel aan, als het gaat om de conversie naar een 200tdi, want wat je mist is net zo slecht te krijgen als de rest van het blok. De kop alleen al....
• Een "stripped" engine is al iets minder kaal, maar nog steeds wel erg stripped. Hij bevat ook de kop, carterpan, vliegwielhuis en distributiehuis.
• Een "complete" engine is helemaal niet kompleet, alhoewel de naam dat wel suggereert. Hij mist nog het vliegwiel, spruitstukken, distributiedeksel en poulies. Dat laatste is niet erg, maar juist die spruitstukken maken het al lastiger. Al zijn die voor een Disco misschien nog wel op te vissen ergens. Maar waarom neem je dan niet meteen een heel blok?
• Een "turn-key" engine is dan eindelijk een helemaal af blok, alles er op en er aan. Of dat ook inclusief radiator is? Ik denk het niet, maar weet dat niet zeker. In elk geval is deze wel compleet met alles wat je echt nodig hebt.

Losse blokken worden helaas vrijwel nooit geheel kompleet verkocht met alles wat er aan vast hoort. Toch is dat niet zo erg als het lijkt. Radiatoren van de leeftijd die de Disco had zijn meestal niet zo geweldig meer, de slangen om de boel aan te sluiten zijn meestal toch te kort als je hem inbouwt in een Defender, omdat een Disco een kortere motorruimte heeft. Ook het brandstoffilter zou wel handig zijn, maar die vergeten ze nou altijd net mee te leveren. Een een koelvloeitstofreservoir komt ook vast niet mee.

Ophalen van een blok

OK, gefeliciteerd, je hebt een blok gekocht. Nu moet je deze nog thuis zien te krijgen. Dat kan gewoon in de achterbak van je 110, of 90. Geen probleem, als je maar weet dat:

• Het blok een heel kleine carterpan heeft, en deze staat ver naar achteren. Je kunt hem er niet op neerzetten, hij kukelt voorover. Neem dus, ook voor de zijkant, flink wat kleine en grote blokjes hout mee om deze zware wipkip op te zetten tijdens transport.
• Het blok past met een motortakel door de achterdeur. Als je het blok maar met korte kettingen aan de motortakel hangt. Gebruik NIET de haak aan de takel, maar hang het blok met een tussenbalk op EEN punt aan de takelarm, en zeker deze goed vast. De arm moet tenslotte omlaag en omhoog kunnen draaien, zie de plaatjes. Het blok heeft van zichzelf al twee ophangbeugels. Voorbereid?
• het blok altijd wel iets aan olie kan lekken, en zeker wat besmeurd is ermee. Neem voldoende afdekplastic mee. Ook handschoenen die onder de olie mogen zitten zijn erg prettig.

Zo kun je beter geen motor takelen als ie in de achterbak van je Land Rover moet komen. Deze oplossing is in zijn geheel te hoog.

Dit is al een stuk beter, niet netjes, maar wel effectief. Zo kun je hoog takelen, en is het geheel niet te hoog, en kun je nog wel door de achterdeur in de achterbak komen.

Nu heb je een blok, en dan?

Als je een tweedehandsblok hebt gekocht, is het verstandig om voor je hem gaat inbouwen, op zijn minst een mini-revisie uit te voeren. Dat kost tijd maar dan weet je veel beter wat de uitgangsituatie is als je de eerste keer de sleutel omdraait.

Hierbij kun je het beste denken aan:

• Distributie vervangen. Riem, geleiderol en spanrol even nieuw bestellen. Let op dat het een disco blok betreft, dus bestel: etc8550, etc8560 en err2530
• Filters. Oliefilter, brandstoffilter, luchtfilter.
• Keerringen als je wat verder wilt gaan. Let wel dat de krukaskeerringen niet even lekker makkelijk bereikbaar zijn, hiervoor moet het vliegwiel er bijvoorbeeld af, een vervelende klus omdat deze bouten vreselijk vast zitten en ook nog eens met loctite vastgezet zijn.
• Koppeling. De koppelingsplaat en drukgroep kunnen makkelijk ook vervangen worden. Het vliegwiel hoeft niet, maar kijk hem wel even na op sporen van verglazing. Hoe ziet verder het vliegwielhuis van binnen er uit? Als deze oliesporen bevat, is het "foute" boel: dan is de achterste krukaskeerring aan vervanging toe. Dan ben je nog even bezig voor je de motor kunt gaan inbouwen.
• Dan kun je natuurlijk nog veel verder gaan: brandstofpomp laten checken, injectoren laten checken.
• Nog een nachtmerrie punt: de kop moet "goed" zijn. Koppen zijn niet meer nieuw leverbaar voor de 200tdi, ook al hoor ik leveranciers wel eens anders beweren. Ik geloof er niets van. De grote jongens in Engeland zeggen in elk geval dat dat niet kan, waarom zou een Nederlands bedrijfje dat dan wel kunnen? Gevoel moet je maar laten spreken of je de kop er afhaalt en deze laat testen. Is een heel gedoe: kop lossen betekent dat je eigenlijk de kopbouten moet vervangen, de koppakking moet natuurlijk vernieuwd worden (niet goedkoop!) en dan moeten nog de kleppen los, en na de test weer vast. Dat kun je het beste maar laten doen door het bedrijf dat de kop onder handen neemt. Testen die zij uitvoeren zijn bijv. het afpersen van de kop. Dat is een test waarbij ze checken of er scheuren in de kop zitten die bijv. koelwater lekkage kunnen verzorgen. Koelwater lekt bijv. bij diesels nog al eens langzaam weg tussen de kop en de klepzetels door. Daarop worden koppen nog al eens afgekeurd. Doe niet TE moeilijk maar neem deze test wel serieus: een beeeetje is niet erg maar ga niet te ver. Een kop met meer dan twee ton op de teller is gewoon niet top meer.

Verschillen tussen Defender en Disco, en je huidige Land Rover?

Wat zijn de hoofdpunten van verschil tussen een Defender en een Disco 200tdi? Dit zijn dus onder andere punten waar je even goed op moet letten, omdat deze de conversie-inbouw iets lastiger maken.

Inlaat- en uitlaatspruitstuk

Ik had al geschreven dat de Defender een uitlaatspruitstuk heeft welke boven zit, met de turbo die vlak onder de motorkap eindigt. Ideaal voor deze conversie, dat scheelt ruimte. Helaas moet je het doen met de turbo naast het blok. Dat zit wel wat in de weg.

Hierdoor is de uitlaat een uitdaging: je hebt sowieso een uitlaat nodig met een grotere diameter, maar voor je een nieuwe gaat kopen, let even op. Je koopt wel de midden- en einddelen, maar niet de downpipe. Want deze past namelijk niet op de uitgang van een Disco blok, omdat die turbo zoveel lager zit. Om de uitlaat te kunnen aankoppelen heb je opties:

• Saab bochtje. De oude Saab 900 had een uitlaat welke een bochtje bevatte met een soort slakkenhuiskrul. Deze schijnt goed bruikbaar te zijn om als tussenpijp te fungeren. Ik heb er geen ervaring mee.
• Steve Parker downpipe. De Engelse Steve Parker levert een eigen fabrikaat downpipe, welke heel makkelijk past. Kwestie van monteren op het uitlaat spruitstuk, terwijl het blok nog niet is "opgehangen", dan blok in de motorruimte hangen met pijp en al, en daarna de rest van de uitlaat aankoppelen. Helaas kan deze pijp er niet op of af als het blok op zijn plek zit: de ruimte tegen het schutbord is daarvoor te klein. Ik vind dit een goeie deal: kost niet veel en levert een snel te monteren oplossing. Zoek desnoods iemand die dit via een bedrijf kan inkopen, of met meerdere tegelijk.
• Wat Steve kan, kun jij ook: neem een uitlaat van een 200tdi Disco, en haal kleine maantjes met de slijptol in de binnebocht er tussenuit, om zo de pijp iets sterker te krommen. Ik heb er geen ervaring mee, maar het moet natuurlijk kunnen.

Radiator

De Disco heeft een relatief hoge radiator. Deze past niet op de standaard nokjes van de 2.5d n/a. Wat veel mensen doen is deze nokjes afslijpen en op een andere plek weer vast lassen. Daar kom ik later nog op terug. Welke radiator je plaatst is echter aan jou. Je hebt als opties:

• De eventueel meegeleverde Disco-radiator
• Een (nieuwe) radiator 200tdi
• Een (nieuwe) radiator 300tdi

Afstand tot radiator

Helaas zul je de Disco oliekoelerleiding moeten laten verlengen, OF het aandurven om een nieuwe radiator mogelijk kapot te draaien. Het blijkt een halfduims fijndraad te bevatten waarvoor het heel lastig wordt een adapter te vinden.

Motorsteunen

Er is nog wel IETS makkelijk hoor, aan deze conversie: heb je een 2.5d n/a, dan kun je je oude motorsteunen behouden. Haal bij het verwijderen van je oude blok, de motorsteunen van je oude blok er af (deze moeten eerst mee omhoog getakeld worden) en zet ze over op het 200tdi blok. Daarna kun je het nieuwe blok in de auto plaatsen. Je kunt dezelfde motorrubbers gebruiken, maar beter kun je gewoon even nieuwe plaatsen, zijn die ook weer in topconditie.

Koelvloeistofreservoir

De Disco heeft een reservoir dat onder hogere druk kan werken dan de Defender, omdat de werktemperatuur hoger ligt dan die van de 2.5d n/a. Daarom wordt ie al snel bij heter worden dusdanig heet dat het kookpunt van water bereikt wordt, wat nare gevolgen zou hebben. Druk zorgt er voor dat het kookpunt van water wordt verhoogd, zo rek je dus kunstmatig het bereik van het blok wat op. Ook is het reservoir groter. Of het ook echt nodig is dit reservoir te gebruiken weet ik nog niet, velen doen dat niet. Ik heb de neiging het later wel te willen gaan gebruiken, maar vanwege de snelheid nog even te wachten.

Standaard stuurbekrachtiging

Jaja, standaard heeft een Disco sturbekrachtiging. Daar heb je pas wat aan als je zelf deze ook al had, of als je een bekrachtigd stuurhuis hebt liggen, welke je bij de ombouw dus wel in moet gaan bouwen. Of je moet de stuurbekrachtiging laten zitten. Echter, deze pomp wordt gebruikt om een snaar mee te spannen, dus.... Hoe je dat op kunt lossen laat ik even zitten. Voor de meesten zal dit namelijk geen probleem zijn. Ik weet er onvoldoende van af, om er te veel tijd in te stoppen.

• Welke radiator plaats je?
• Stuurstang zit in de weg
• Temperatuursensor
• Aansluiting op de versnellingsbak